วันพุธที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2555

ภูมิปัญญาชาวบ้านในด้านเครื่องมือช่าง หรือ งานช่าง

        งานช่างฝีมือพื้นบ้านดั้งเดิม หมายถึง ภูมิปัญญา ทักษะฝีมือช่าง การเลือกใช้วัสดุและกลวิธีการสร้างสรรค์ที่แสดงถึงอัตลักษณ์ สะท้อนพัฒนาการทางสังคม และวัฒนธรรมของกลุ่มชน ประกอบด้วยผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า เครื่องจักรสาน เครื่องรัก เครื่องปั้นดินเผาเครื่องโลหะเครื่องไม้ เครื่องหนัง เครื่องประดับ งานศิลปกรรมพื้นบ้านและผลิตภัณฑ์อย่างอื่น
งานประเภทผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า




1). ซิ่นตีนจก
  
งานทอผ้าของชาวภาคเหนือที่มีสีสันและลวดลายวิจิตรงดงาม ประจักษ์พยานของความเพียรพยายาม ความมานะ อดทน สมาธิ และความละเอียดประณีตในจิตใจ ในการทอลวดลายโดยเพิ่มด้ายเส้นพุ่งพิเศษเข้าไปเป็นช่วงๆ แล้วใช้ไม้ หรือขนเม่น หรือนิ้วก้อยเพื่อ "จก" หรือควักเส้นด้ายสีสันต่างๆขึ้นมาบนเส้นยืน ให้เกิดลวดลายตามที่ต้องการ


2). ผ้าแพรวา
    
ผ้าไหมทอเป็นผืนความยาว ๑ วา ชาวผู้ไทยทอขึ้นเพื่อใช้ห่มเฉียงไหล่เป็นผ้าสไบ หรือใช้เป็นผ้าคลุมไหล่คลุมทับชุดพื้นเมืองในงานบุญหรืองานประเพณีสำคัญ ผืนหนึ่งประกอบด้วยลวดลายหลายสิบลายไม่ซ้ำกันซึ่งวิธีการทอแบบดั้งเดิม จะใช้เพียงทักษะและสองมือ โดยไม่ใช้อุปกรณ์อื่นเข้ามาช่วย จึงทำให้แพรวาแต่ล่ะผืนต้องใช้เวลาทอนานนับเดือน


4).ผ้าทอนาหมื่นศรี
ผ้าทอพื้นถิ่นในจังหวัดตรังมีลวดลายสะท้อนถึงความเชื่อมโยงทาง วัฒนธรรมกับราชสำนักสยาม และเส้นทางการค้าทางทะเล มีทั้งที่ทอเป็นผ้าขาวม้า ผ้าพาดบ่า และผ้าพานช้าง ซึ่งเป็นผ้าผืนยาวที่ผู้ทอเตรียมไว้ใช้ประกอบในพิธีศพของตน



5). ก่องข้าวดอก
ภาชนะจักสานไม้ไผ่ของชาวภาคเหนือสำหรับใส่ข้าวเหนียวนึ่ง ใช้ดอกผิวไม้ใผ่ย้อมสีมะเกลือ สานสลับกับตอกสีธรรมชาติ เพื่อยกดอกเป็นลวดลายทางด้านนอกขาก่องข้าวทำด้วยไม้สักหูร้อยเชือกทำด้วยหวาย มีรูปทรงและลวดลายหลากหลาย มักใช้ในโอกาสสำคัญของครัวเรือน



6). เครื่องจักสานย่านลิเภา
ย่านลิเภา เป็นพืชตระกูลเถาวัลย์มีคุณสมบัติ คือ ลำต้นเหนียว สามารถนำมาจักสานเปนภาชนะเครื่องใช้ต่างๆ ได้อย่างงดงาม ทั้งด้วยลวดลายของการจักสานและความงามจากสีธรรมชาติของวัสดุ อาจมีการเสริมส่วนประกอบด้วยเครื่องถมเงิน และถมทอง เพื่อเพิ่มมูลค่าและความงามของเครื่องจักรสานย่านลิเภาให้สูงขึ้น



อ้างอิงจาก http://www.culture.go.th/ichthailand/work01.html






1 ความคิดเห็น: